W pierwszych trzech miesiącach życia dziecko nie jest zbyt aktywne, następuje okres przystosowywania się do nowych warunków życia, w którym noworodek głównie je i śpi. Jednak wraz z nadejściem 3 miesiąca, wzbudza się ciekawość, chęć częstszych interakcji i dłuższych obserwacji. Gdy czas spania się skraca warto zapewnić dziecku nieco rozrywki, co będzie miało późniejsze przełożenie na jego rozwój.
Nowo narodzone dziecko uczy się świata poprzez obserwację, dotyk różnych przedmiotów, czy słuchanie tego co dzieje się wokół. Dzięki różnym zabawom poznaje kolory, kształty, trenuje koordynację ruchu. Ostatnia umiejętność rozwija się szczególnie podczas kołysania. Ta czynność posiada wiele pozytywnych skutków, takich jak rozwój ucha wewnętrznego, a także móżdżka, to skutkuje poprawą umiejętności raczkowania, chodzenia, czy siedzenia.
Ważną aktywnością jest mówienie do dziecka na przykład poprzez czytanie bajek. Rodzice zwykle nie zdają sobie sprawy z tego ile korzyści niesie ze sobą gaworzenie przyjemnym tonem i opowiadanie dziecku różnych historii. Wbrew pozorom nowo narodzone dziecko wiele rozumie, dlatego warto komentować to, co aktualnie robimy w zwykłym dla nas tempie (około 180 słów na minutę). Świetnie sprawdzą się również rymowanki, bo rozwijają poczucie rytmu, ćwiczą pamięć, a pokazywanie ich podpowiada znaczenie wypowiadanych słów. Dzieci chłoną wszystkie dźwięki z otoczenia, a to także przekłada się na sprawniejsze opanowanie sztuki mówienia w późniejszym czasie.
We wczesnych stadiach rozwoju szczególnie ważna dla dziecka jest bliskość i dotyk matki. To wzmaga rozwój sensoryczny, a przy tym daje poczucie bezpieczeństwa. Warto postawić na masaż skóry noworodka odpowiednim olejkiem lub balsamem pielęgnacyjnym, który umocni Twój kontakt z dzieckiem. Ponadto zapewnisz mu poczucie bliskości kładąc je na swojej klatce piersiowej, tak by słyszało bicie Twojego serca. Wtedy przypomni sobie życie prenatalne.
Okres niemowlęcy niesie za sobą już bardziej zaawansowane aktywności, przez które dziecko bada i uważnie doświadcza świata, głównie dzięki zmysłowi dotyku. Dlatego najodpowiedniejszą formą zabawy wtedy są gry manipulacyjne. Polegają one na gryzieniu, dotykaniu, a nawet lizaniu przedmiotów o różnych kształtach i strukturach.
Należy pamiętać, że maleństwo dość szybko staje się zmęczone, dlatego jeżeli zaczyna odwracać głowę od pokazywanego przedmiotu lub gwałtownie płacze, po prostu daj mu chwilę wyciszenia.
Zabawa z lustrem jest kolejnym przykładem aktywności, która rozwija umiejętności poznawcze, tym bardziej że dziecko do 18. miesiąca życia nie rozpoznaje siebie w odbiciu. Połóż dziecko na plecach i spraw, żeby patrzyło na siebie w lustrze, wtedy powoli zacznij nim ruszać w różne strony, tak by pracowało swoją główką. To wzmocni mięśnie szyi, co jest korzystne przy unoszeniu główki maleństwa. W tym celu możesz również kłaść dziecko na brzuszku i pokazywać mu różne przedmioty lub po prostu z nim rozmawiać. Aby zwiększyć koordynację ruchową możesz też przewracać dziecko, na przykład przy przewijaniu.
Coraz popularniejszy staje się rozwój poprzez muzykę. Już najmniejsze, a nawet jeszcze nienarodzone dzieci mogą przysłuchiwać się utworom muzycznym. Przyśpieszają one rozwój i naukę mowy, wzmagają kreatywność i co najciekawsze rozwijają zdolności muzyczne. Warto przy tym korzystać z muzyki na żywo albo uczęszczać na specjalne zajęcia poświęcone rozwojowi muzycznemu dzieci do 3. roku życia.
Zabawa może przybierać różne formy i aktywności. Nie są one skomplikowane, ale dają dziecku sporo satysfakcji, a przy tym rozwijają jego zdolności poznawcze, ruchowe i komunikacyjne. Dlatego warto poświęcić nieco więcej czasu na zapewnianiu dziecku odpowiednich bodźców, które z pewnością będą miały przełożenie na późniejsze lata jego życia.
